خلاقیت چیست؟

 خلاقیت چیست؟

در رابطه با خلاقیت نکات گوناگونی مطرح است که در اینجا به ذکر آن می پردازیم :

1-  خلاقیت می تواند خلق اشکال یا صورت های جدیدی از ایده ها یا تولیدات پیشین باشد . دراین صورت به طور عمده ، فکرها و ایده های گذشته اساس خلاقیت های تازه است .

2-  خلاقیت امری است انحصاری و بیش تر حاصل تلاش فرد . بدین معنا فرد ممکن است چیزی را خلق کند که قبلا هیچ گونه سابقه ذهنی ازآن نداشته است ، اگر چه آن چیز به صورت های مشابه یا کاملا یکسان ، قبلا توسط شخص دیگری در موقعیت خاصی خلق شده باشد .

3-    خلاقیت امری است توسعه پذیر به عبارت دیگر ، همه افراد دارای توانایی خلاقیت هستند .

4-    خلاقیت از طریق آزمایش ، تجربه و کنکاش رشد می کند .

5-    خلاقیت از طریق حساسیت در درک مسائل ، قابل توسعه است .

6-    اندیشه تخیلی و تفکر متفکرانه موجب برانگیختگی قدرت خلاقیت می شود .

7-  خلاقیت با استقلال فکر و اعتماد به نفس همراه است ، لذا برخورداری از اعتماد به نفس قوی برای رشد خلاقیت امری کاملا ضروری است .

8-  خلاقیت ، کنجکاری و تمایل برای دانستن و تجربه امور تازه یا ناشناخته است ، لذا به کنجکاوی افراد، به خصوص کودکان ، باید بها داد .

9-    اندیشه ها و اظهارات خلاق کودکان و دانش آموزان باید تشویق شود وزمینه ظهور آن فراهم آید

10- برای ظهور خلاقیت ، شرایط محیطی باید به گونه ای باشد که اشتباه کردن ، تجربه کردن و ریسک کردن درآن مجاز باشد .

عوامل موثر درپرورش خلاقیت

محیط مساعد برای ایجاد رفتارهای خلاق را می توان از راه های متفاوت به وجود آورد و باید آن را بر اساس اصولی که به رفتار خلاق منجر می شود و تحقیقات مختلف آن را تایید کرده است . بنا کرد . محیط یا جوی که به تحقق چنین هدفی می انجامد ، باید دارای سه عامل اصلی باشد که عبارتند از :

1-    عامل فیزیکی

2-    عامل عقلانی

3-    عامل عاطفی

برای رسیدن به این هدف ، به مورد زیر باید توجه داشت :

1-    تشویق کودک به داشتن نظریه های  نو

2-    تشویق حس کنجکاوی کودکانه

3-    توجه به خود شکوفایی

4-    ایجاد اعتماد به نفس در کودک

5-    آزادی روانی

6-    عدم  ارزشیابی فرد با معیارهای خارجی

7-    پذیرش بدون قید و شرط کودک

موانع رشد خلاقیت می تواند شامل موارد زیر باشد : عدم اعتماد به نفس ، محافظه کاری ، متعهد نبودن ، وابستگی و جمود فکری ، تمایل به هم زندگی و هم گونی ، عدم توانایی د رتحمل ابهام و تضاد ، عدم پیچیدگی ذهنی لازم برای بررسی مسائل ، عدم استفاده از دو نیمه کره مغز ، عدم تمرکز ذهنی ، مقاوم نبودن ، کم رویی و عدم انعطاف پذیری اضطراب ، تحقیر و خفقان که در ذیل به سه موارد زیر پرداخته شده است :

1 – اضطراب : هیچ چیز مثل اضطراب خلاقیت کش نیست . اضطراب روند فکری را مختل می کند ، جریان فکر را به یک نقطه ثابت می دوزد و از حرکت باز می دارد . به طوری که جریان فکری تمرکز خود را از دست می دهد . در سنین کودکی ، بچه ها اضطراب پذیرند . اضطراب به تدریج در کودکان شروع می شود و در دوره های بعدی و میانسالی ، یکی از عوامل آزاردهنده انسان به حساب می آید .

2 – تحقیر : مربیان و والدین این نکته را مد نظر داشته باشند که اگر کودک تحقیر شود ، نمی تواند از خود خلاقیت نشان دهد . تحقیر کردن یعنی جلو پرواز را گرفتن . تحقیر باعث می شود که جرات و جسارت از کودک سلب شود . تحقیر کردن به معنای کشتن شخصیت کودک است و در مجموع ، تحقیر یکی از عوامل بازدارنده خلاقیت کودکان محسوب می شود .

3 – خفقان : ترس و خفقان عاملی برای جلوگیری از تفکر و محرومیت کودک از تخیل و محرومیت او از خلاقیت است . مربیان و والدین باید در موقعیت هایی که به دست می آورند ، کودک را به دور از محیط خفقان آور ، مورد آموزش و تربیت قرار دهند . زیرا این امر فراهم آوردن زمینه های بروز خلاقیت در کودک است .